دربارۀ شیرهای کنترلی چه میدانیم؟
شیرهای کنترلی از نوع گلوب (globe) هستند و با اطلاعاتی که حسگرهای سامانۀ ابزار دقیق از سیال درون لوله یا مخزن پاییندست آنها میگیرد (شامل دما، فشار، سرعت جریان و سطح مایع)، و واکنش سامانۀ ابزار دقیق برای کنترل ویژگیهای یاد شده به شیر کنترلی برای کاهش یا افزایش جریان دستور میدهد. اندازۀ (قطر نامی) شیر کنترلی از طریق محاسبات لازم تعیین میشود و به طور معمول یک یا دو شماره از اندازۀ نامی لولههای بالادست و پاییندستش کوچکتر است.
پس از این مقدمه میرویم سراغ لولهکشی مجاور شیرهای کنترلی و به طور کلی globe valveها. همان طور که گفتیم شیر کنترلی معمولاً یک یا دو شماره از لولۀ مجاورش کوچکتر است. پس فلنجهای اطراف آن باید به کاهنده (reducer) متصل شود (شکل). اما این کاهندهها از چه نوعی باید باشند؟ همانطور که در شکل میبینید در شیرهای کنترلی که در نقاط پایینی (low point) قرار دارند کاهندهها از نوع ناهممرکز با سطح تخت در پایین (eccentric & bottom flat) هستند، در حالی که در نقاط بالایی در حالت وارونه نسبت به حالت قبلی قرار دارند.
اما دلیل آن. همان طور که میدانید پس از ساخت لولهها برای اطمینان از اجرای درست و قدرت تحمل فشار مجموعۀ لولهکشی تست میشود که سیال تست به طور پیشفرض آب است، مگر آنکه به خاطر محدودیتهای اجرایی ناگزیر به تست با هوا باشیم. از لازمههای یک تست درست این است که هنگام آبگیری هوای درون لوله به کلی خارج شود و پس از تست نیز آب استفاده شده کاملاً خارج گردد، که برای این منظورها vent و drain به ترتیب در نقاط بالایی و پایینی تعبیه میشود. اما هنر طراح این است که تا جای ممکن از هزینهها بکاهد و حذف vent و drain در صورت امکان یکی از این راههاست. با کمی دقت متوجه میشوید که در ترکیبهای یاد شده با شل کردن فلنجها هوا خودبهخود vent و آب خودبهخود drain میشود.
با سلام و تشکر
متاسفانه عکس های مربوط به این موضوع لود نمیشود.
دوست عزیز ، با عرض معذرت؛ مشکل مربوط به تصاویر برطرف شد.
با سلام و خسته نباشید
مطلب ذکر شده در قسمتهایی بنظرم درست نیست اما اگر اشتباه میکنم ممنون میشم بفرمایید:
1- معمولاً در هنگام تست نشتی کنترل ولوهارا خارج میکنند و بعد تست انجام میدهند.
2- اکثر مواقع اگر کنترل ولو از نوع fail open باشد دو طرف کنترل ولو کاهنده خارج از مرکز و (flat on bottom)FOB میگذارند و یک طرف شیر تخلیه قرار میدهند. یعنی تخلیه از طریق شیر انجام میشود و نه شل کردن فلنج.
اگر کنترل ولو از نوع fail close باشد دو طرف کنترل ولو باید شیر تخلیه دیده شود. در این حالت هم اکثراً از کاهنده FOB استفاده میشود.
** در حالت کلی - بخصوص خطوط دارای شیب از FOB reducer استفاده میشود مگر در خطوط عمودی(معمولاً concentric reducer) و ورودی پمپها(FOT reducer).
3- در برخی از خطوط که free drain باید باشند(خطوط گازی), ترجیح این است که کنترل ول در بالاترین نقطه نصب شود و از FOT reducer یا concentric reducer استفاده شود تا هنگام بسته شدن شیر کنترلی, سیال کندانس شده دو طرف شیر بصورت راحتتر جریان پیدا کند. در این حالت سیال بعد کنترل ولو به سمت پایین دست, و سیال قبل ولو به بالا دست هدایت میشود.
سلام
با تشکر از نظرات خوبتان
مورد 1 کاملا درست است. من فراموش کرده بودم آن را توی مطلب ذکر کنم.
در مورد 2 متوجه منظورتان از شیر تخلیه نشدم. یا دست کم یادم نمی آید چنین شیری دیده باشم. لطفا نام انگلیسی آن را بنویسید.
** این نکته را هم یادآور می شوم که چون کار بنده از اول نظارت بر اجرا (ساخت) بوده و تجربه ای در بهره برداری ندارم، ممکن است مطالب دارای کاستی هایی باشد. ممنون می شوم اگر خوانندگان محترم همچون آقای سعید زحمت کشیده و نظرات اصطلاحی شان را گوشزد کنند.
سلام
مرسی بابت مطالب مفید سایت. انشالا موفق باشی. اگر اشکال نداره یک توضیحاتی اضافه کنم
ما دو نوع شیر کنترلی Fail Close و Fail Open داریم. اولی در مواقع لازمه جریان رو کاملا قطع میکنه و دومی برعکس جریان رو کاملا باز میکنه. مثلا برای سیتم های بخار ما معمولا زمانی که فشار داره زیاد میشه میتونیم جریان رو کنترل کرده یا کاملا ببندیم ولی برای سیستم Cooling water ممکنه بخوایم در مواقع ضروری جریان کاملا باز بشه.
زمانی که بخواهیم تعمیرات روی شیر کنترلی انجام بدیم، دو عدد شیر اطراف اون رو میبندیم که مسیر جریان بسته بشه و بتونیم شیر کنترلی رو از مسیر خارج کرده و تعمیر کنیم. در این حالت سیال به طور موقت از مسیر By-Pass که یک شیر تنظیمی دستی روی اون قرار داده عبور میکنه.
حالا بریم سر بحث Drain. برای شیرهای کنترلی Fail close ، در زمان تعمیرات شیر کاملا بسته میشه و وقتی دو عدد شیر اطراف اون رو هم میبندیم، در دو طرف شیر کنترلی سیال باقی میمونه که توسط دو عدد Drain اونها تخلیه میشن و بعد از اون شیر کنترلی از مدار خوردش خارج میشه. در مورد Fail open ، شیر در زمان تعمیرات کاملا باز هست و دو عدد شیر اطراف اون بسته میشه و سیال بین اون دو عدد شیر باقی مونده که فقط یک عدد Drain برای تخلیه سیال کافی هست.
معمولا هم اگر ECC Reducer از نوع Bottom Flat استفاده بشه تخلیه مایع بهتر انجام میشه و چیزی داخل شیر کنترل باقی نمیمونه.
امیدوارم مفید بوده باشه توضیحاتم. به زودی به صورت کامل تر روی وبسایت ما این مطلب رو منتشر میکنیم
www.PipingTeam.com
با تشکر از آقای نادری به خاطر توضیحات خوبشون. البته اگر نوشته هام در این باره ناقصه به این دلیله که تجربه ای در بهره برداری ندارم و چند سال سابقه ای که دارم همش توی اجرا بوده.